You are here
Ilihaivikhaq Tingmidjutikhait Maniit Maliktakhainik
Ilihaivikhaq Tingmidjutikhait Maniit Maliktakhainik
HUNAUVA HAMNA ILIHAIVIKHAQ TINGMIDJUTIKHAIT MANIIT?
Hivunikhangat Ilihaivikhaq Tingmidjutikhait Maniit amigaigyuumidjutikhainik tamangnik amigaitilanginik Inuit havaktiit havaaniktut havaariyakhamingnutlu turrangayunik ilihaqtut hivituutilanganiklu ilihaqtakhamingnik.
Ilihaivikhaq Tingmidjutikhait Maniit ihuaqhaqtauhimayuq akiliutikhanik tingmidjutikhainut Nunavut Kavamangat havaktiit atiliuqtauhimayut NTI-kut Inuit Atiliurnikkut Titiraanit [taiyauvaktut imatut “Inuit” ilangani maliktakhat] qimakpaktait nunagiyahvaariyakhamingnut havaakhanutluniit ilihariarangamik.
Qanuriliurutikhat Havagtauyakhanut\t
Hamna iliharvikhaq atuqpaktait hapkuat Inuit Inuuhiit Ukpiriyaitlu:
- Pimmarikharniq: Qun’ngiaginnaqhuni ayuikhaiyuq ikayuutikhamini, ayuitqiangnguyuq ilihaiyaa ayuitqianggnungittuq, uuktuqhimmaangniq, uuktugumainnaqniqlu.
- Piliriqatigiinniq/Ikajuqtigiinniq: Havaqatigiingniq atauhirmik pinahuaqhuni
- Qanuqtuurniq: Piyauhimmanngittunik piluni ikayulaarlunilu
Qanuq havakpakpat?
Kangikhitjutaat
Havagvingit Kavamatkunni Timiuyutlu [qauyimayauyut imatut “Havagviat” ilangani maliktakhat] atuqtauyukhat tapkunanga Kavamaliqiyitkut (EIA)t Sivumuaqatigiit Havagviat, munaqhivaqtut Maniinik. Havagvingit tukhiqpaktut utiqtiffaarutikhanut aullaqhimadjutit akiinik naunaiqtamingnik pittaaqtunut Inuinnauyunut havaktinut tingmiplutik ilihariaqtuqhimayut. Uuktuqtut takupkaiyukhauyut pittaarutikhamingnik pitquyauhimayunik iniqtiqhimayut tuyuqtukhauyutlu aadjiliuqhimayunik aullaqhimadjutinit akiliqtuutingit.
Maninga utiqtiffaarniaqtait tingmidjutikhangit akingit piyuq tuniqhaininnganut uumannga Maliktakhangit 820-1 uumannga Maniliqinirmut Titiqqiqinirmut Maliktakhangit: Havaamitigut Tingminiq.
Pittarninganut
Pittaaktut havaktiit:
- Inuinnarnik havaktuqaqqat Havagviini;
- Havaakhamik piyumagumi havagviini Nunavut Kavamatkuni (GN);
- Piqaqtukhauyuq nutaamik ilihaivikhaminik pivalliadjutikhamik upalungaiyautimik (HRM 316 Piqaqtukhauyuq nutaamik ilihaivikhaminik pivalliadjutikhamik upalungaiyautimik (HRM 316 Havaariyamut Nalaumayaakhaa Naunaiyaidjutikhat););
- Iniqhihimaguvit Havaariyakhamut Iniqtiutanik Titirarmik (CAR) unalu uqautigilugit havaariyakharnut pinahuarutikhatit taffumunga Havaatigut ıhumaliurniq Ayuittiarhimayuq (CPS) EIA-kuni;
- Ikayuqtaulutik tadja Tulianik Atanirmik ilaudjutikhainik ilihaivikhainik ayuiqhattiarumayunutlu pivalliadjutikhainik huliakhanik ahianit nunariyainit; unalu
- Upautihimayukhauyutit ilihaivikharnik havaakhanut pivalliadjutikhanik ahianit nunamingnit.
- Inuit havaktiuyut ilauyut aallani GN-kuni havaakhanut pivalliadjutikhanik uuktuutauhimayunut pittaaqtutlu.
HAVAAKHAMUN MUNARIYAKHAITLU
Havagviit
- Uuktuqhimmaaqulugit Inuit havaktiit havaqulugit havaakhanut pinahuaqtakhainik ayuiqhatqulugitlu havaariyamingnut ilihaivikhanik;
- Havaqatigilugit Inuit havaktiuyut havaqulugit havaakhanut ilihaivikhamingnik pivalliadjutikhaniklu upalungaiyautikhainik;
- Naunaiqlugitlu havaktiuyut katimaqatigiyakhat Havaatigut ıhumaliurniq Ayuittiarhimayuq imatutlu piqaqtukhat Havaariyakhamut Iniqtiutanik Titirarmik (CAR);
- Akiliqhilutit akihanik ilihaivikharnik;
- Akiliqhilutik uttiutikhanik havaktimut tingmidjutaita akiliutanik;
- Uttiqtitauhunguyut tingmidjutingnit akiliqtuutitit, turrangayut ayuiqhautihanut pittaaqtut havaktiit, angiqtauhimayunut havaakhanut upalungaiyautikhainik Niruaqtauhimayut 4/5 manikhainik tuniyauhimayunut havagvigiyainut.
- Tuhilutit titiqanik havaktip pittarutainik; unalu
- Tuhilutit titiqanik havaktip pittarutainik akiliqtuutainik.
Pittaaktut havaktiit:
- Havaqatiglugu Havaatigut ıhumaliurniq Ayuittiarhimayuq naunaihilutit havaakhanut pinahuaqtakharnik,ilihautikharnutlu pinahuaqtarnik, unalu ayuiqhayunut ayuirutauvaktunik, unalu iniqhimayut uvaluuniit nutannguqtiutilugit Havaariyakhamut Iniqtiutanik Titirarmik (CAR);
- Naunaiqhilutik ilihaivikhamingnik nallaumayunik havaamingnut unalu/uvaluuniit havaamut pinahuarumayamingnik havaqatigilugu atannguyaqtik hanaqilutik ilihaivikhamingnik pivalliadjutikhaniklu upalungaiyautikhanik;
- Uuktuqulugit atannguyamingnutiliharvikhamingnik; unalu
- Iniqtiqtakhatit ilihaivikhatit.
Sivumuaqatigiit Havagvianit, EIA-kuni:
- Ihivriuqhilutik havaakhainik upalungaiyautikhanik uuktuutikhanik manikhat Havagviingnit
- Tunihivaktut ikayuqhugitlu Havagvingit akikhainik tingmidjutainut atuqtakhanik ilihaivikhainik pittaaqtunut havaktiinut.
- Unniudjutikhat Manikhainut atuqtauniinut Ayunngitunik Havaktikhailiurniq katimayiit unalu pitquyidjutikhanik hivulliutiyakhanut unalu/uvaluuniit ilihautikhanut kiklikhanginnik.