Tuhaagahat Tuhaqtittijit Havagvia

COVID-19 GN Ilitturipkaidjutit - Maassi 20, 2020

Kingulirmik nutaanguqtiqhimajuq Hitammiut, Qiqaijalirvia 26, 2020

COVID-19 GN Ilitturipkaidjutit

Hivuliqtiup nutaaq ilitturipkaidjutaa:

Ublumi, piqangittuq ilihimajaujunik aannialiqtunik COVID-19min Nunavunmi. Inungnut aanniaqtailitikhat hiamittaaktut aanniarutit havaqatigiiktut munaqhijut amigaittunik imaatut 79 inungnik qaujihaqtaujunik. Imaatut amigaittut 29 hivuagut inungnik, hivuagut qaujihaqtaujunik naunaiqtaujut nakuujunguuq imaalu avalingagakhaittut.

Havaktukhat iglumingnit havaktaaktut ahianit havagviup Nunavut Kavamangat (GN) havaktingit aullaqtilirtut ublumi. GN-kut aullahimmaarniaqtut ikajuutikhangit Nunavummiut. Havakhimmaaktugut qanuqtut havaktivut havangniariakhaita iglumingnit, akhuuqturniqtugut, hunngiutihimjugut ihuaqhaqhugit atuqtakhavut.

GN-kut havakpaktut qanuriliurutikhainnik hapkuat niqikhaqtarviit/suuturvikhatlu igaviit angmaumajanginni avikturnianni tamainni. Amigaittut GN-kut havagviujut havaqatigiiktut ikiglinahuaqhugu aktuutaujunik iliharviit umiktaungmata tupautarvikhanik qitiqqurvikhaniklu niripkaivikhanik ikajuutigivaktainnik. Aallanik nahuurijugut naunaitkutikhanik talvuuna uuktuutatigut qakugunnuaq.

Ublumimit, tamaita imirviit umikhimaniaqtut. Tamaitalu niriviit angmaqhimaniaqtut aquiqturviinnaulutik aijakhanik/agijijaujukhaniklu. Puiguktailutit amigaitilaqaktukhaujut 10nik inungnik  utaqqiuqtunik. Havautikharviit, kasiliiqtarviit, ukuallu niqitarviit niuvvaviit angmaqhimaniaqtut umilimaittut.

Atuqtaulirtukhaq ublumimit, imaalu tuhaqtitaulraaqtinnahi:

  • Tamaita Nunavunmi Ilihariaqpaallirvik Nunallaami Iliharviat  Iliharvigjuat umiktaujut.
  • Nunavunmi Ihivriurnikkut Havagvik qaujihautitik nutqaqtait tamaita qaujihaqtakhatik.
  • Tamnalluaq, ukuat NAC-kut munaqhiurnirmik ilihaqtut: aanniarvingni iliharvikhait munaqhiunirmik imaalu aanniarvingni havallagvikhait nutqaqtitaujut. Ilihaqtut aanniarvingni havallagvikhait nunallaani ihuaqhaqtaujut tingmidjiutikhait Iqalungnut uumani havainirmi.
  • Talvanga Hivulliunmi, Maatsi 23 Apiqhuirviat Iqalungniumikhimaniaqtuq inungnut.

Puiguqtauluhi kinaliqaak tikihaaqhimagumi Nunavunmut Unnaguikhirvia, Maatsi 15min, ahiqpangajukhat inuqarnirnit 14ni ubluni imaalu hivajarlugit munaqhitkut mihgimalirumik aanniangalirumik.

Ilitturipkaidjutikhat havagviptingni kivgaqtuutikhait imaatullu pinahuarutikhat hailijut qaritaujakkut.

Inuqarnirni qaniklihuiqluhi. Tamaffi, ikajuqluhi qajangnainnikkut ungahiktilaaqaqpakluhi 2 miitanik. Iqittihuiqluhi, haluuqtaqluhi algakkut kuniktuihiuqluhilu. Taimaatun mikhilaarutauniaqtuq hiamitirutaanik COVID-19nik aannialaqittailiplutalu. Taimailiurin ilingnun, ilangnun, nunallaarnun ilannarnun, Inirnihaptiknuin, taapkunungalu hakiuttunik aannialaqidtailidjutiqaqtunun.

Nunavut Kavamanga (GN) uuktuutikhait aanniaqtailitikhanik Nunavummiut taffumanga Qalagjuarniq COVID-19min, GN-kut Havagvingit atuliktait hapkuat:

 

Aanniaqtailinikkut Havagvia 

MHA nuutiqhimajuq hivajautikkut qanurittaakhainnun ikajuutikkullu ilanginut inungnun. Ihuaqhariiqhimajut ihivriuqhirvikhait havautikhamingnik aikhirvikhaiinnik imaatullu havautituqtitauvikhait aallajunaittut aallangulimaittut. Ajuqhaliliqpallaruvit, munaqhiliadjavutit.

Aulahimaaqtut kivgaqtuutikhat:

  • Pidjutikhat aanniaqtailinikkut munaqhitikhanik kivgaqtuutikhat aullajunaittut hailihimaarniaqtut tamainni nunallaani 7-ni ubluni havainirmi.
  • Tamaita amirakhuutaungittut takujaujumajut naunaiqtauvangniaqtut ubluq tamaat.
  • Tadjainnaq pidjutikhait aanniarjuaqtunik amigaqhuutaujunullu aanniaqtailinikkut munaqhiliqivikhainik kivgaqtuutikhat aullahimmaarniaqtut hailihimmaarniaqtut 24-ni ikarnirni ubluq tamaat, saivat ubluni havainirmi.
  • Tamaita inuit apirijaujut hivajaqujaujut hivuani munaqhiliaqtinnatik.
  • Iqalungni, inungnut aanniaqtailitikhat, amigakhuqtunut igluangat unalu aanniaqtunik ihivriuqhirvik angmaqhimaniaqtuq.
  • Nutarannuanik ihivriuqhirviit, hingaihimajunik ihivriuqhirviit ukuallu kapuqhirniq havautikhat iajuutikhanik aullahimmaarniaqtut huli tamainni nunani Nunavunmi.
  • Taaktit nunallaanut aquivangniaqtut huli. Pilimaitpata, takuuqhiqtauniaqtut ihivriuqtaulutiklu talvuuna aanniaqtuliqijikkut tiiviitigut tautuutiliqijiit hivajautikkulluuniit.

Ihuaqhaqhimajut kivgaqtuutikhait:

  • Aanniarviliaqtunut tingmidjutikhainut ikiglijaujut aullaqtitauhaktukhanut amigaqhuutaujunut aullaqtitaujukhainnarnut.  Inuit uqaudjauniaqtut hapkuninga aallanguqtauniinnik imaalu ilauniaqtut uqautaujunut. 
  • Iqalungni, aanniarviup ahiani ikajuqtauvikhat imaalu ikajuqhiqtauvikhait nutiriliqtut takuuqhirvikhainnik ihuaqhaiplutiklu takuuqhirvikhainnik.
  • Ihivriuqhivikhangit ihivriuqtaujukhanik auktaqhimajunik ukuallu Iksuliiqnirmun Piksaliurut ikajuutikhat talvani QGH ikiglijaujut ikajuqhirvikhait. Tamaita ihivriuqhirvikhait kinguvaktitaujut.
  • MHA nuutiqhimajuq hivajautikkut qanurittaakhainnun ikajuutikkullu ilanginut inungnun. Ihuaqhariiqhimajut ihivriuqhirvikhait havautikhamingnik aikhirvikhaiinnik imaatullu havautituqtitauvikhait aallajunaittut aallangulimaittut. Ajuqhaliliqpallaruvit, munaqhiliadjavutit.
  • Aimaviinnut pulaaqtauviit havautituqtitijaqturlutik havaktauniaqtut naunaiqtauvaglutik atauhillaanik qanurinniinnik.

Umikhimajut/Taimaaqtihimajut/Nutqaqtihimajut hulidjutit:

  • Aallangajut ihivriuqtauvikhait taimaaqtitauhimajut.
  • Havaktauliqtut naunaiqhiplutik nalliit aanniaqtut inuit takuujaujukhat hivajautikkut/Naunaijaqhimajut munaqhijauvikhait.
  • Tamainut aullariaqangitkumik tingmitikkut ihumaliqinikkut aanniaqtunut inungnut llagiiktunullu taimaaqtitaujut.
  • Tamainut aullariaqangitkumik tingmitikkut ilagiiktunut aquiniarhimajut munaqtaujunik taimaaqtitaujut.

 

Nunavunmi Ilihariaqpaallirviit 

lihariaqpaallirviit, ikajuqtauplutik Katimayiuyut Ilihariaqpaalirvingmi unalu Minista Munariyalik NAC-kunni, nutqaqtitiyut ilihaqtainnik tadja iliharviit umikhimadjutaani. 

NAC-kut havaqatigiplugit University havaqatitik qiniqhiajut qanuqtut ilihaqtut iniqtiutikhainnik ilihaqtamingnik.

NAC-kut havaqatigiplugit Inulirijikkut ukuallu Kakivak Association tuhaqtitijut ilihaqtunik pidjutiqaqunik tingmidjutikhainut angilraugumik. Inulirijikkut tujurniaqtut litturipkaidjutikhainnik.

Qujaginnaq laisiqaqtuq qaujihaqti tahamaniiliriiqtuq Nunavunmi tikittuq qaangiqman Sundaymi Maatsi 15mi pitqujauhimajuq inminik-avaliingaqtitqupluni imaa 14ni ubluni hapummidjutkhakkut aanniaqtailidjutainni qajangnaidjutikhainnilu Nunavunmiunnun. 

Aulahimaaqtut kivgaqtuutikhat:

  • Ikajurhirvikhait kivgaqtuutit allahimmaarniaqtut ilihaqtunut hadja.
  • NAC itiqtirviit Iqalungni Iqaluktuuttiamilu unalu Igaliiktunun Itiqtirviit Kangiqlinirmi angmaumaniaqtun.

Umikhimajut/Taimaaqtihimajut/Nutqaqtihimajut hulidjutit:

  • NAC atauhiinnarmun itiqtirviit Kangiqliniqmi umikhimallangniaqtun.
  • Umikhimallangniaqtuq Piqqusilirivvik Iliharvik Kangiqtugaapingmi. Ilihaqtut angilraqtitauliqtut nunamingnut hilaqqiqqat.
  • Una aanniarvingni ajuirharviit  aanniarvingnilu havallagvingni ukununga munarhiunikkut ilihaqtunun nutqaqtitauhimajun. Ilihaqtut aanniarvingni havallagvikhait aallani nunallaani ihuaqhaqtaujut tingmidjiutikhait Iqalungnut uumani havainirmi.
  • Tamaita Ilihaqpaalirviit Nunallaami Iliharviillu umiktut inungnut, ilihaijinut ilihaqtunullu.
  • Nunavunmi Ihivriurnikkut Havagviat nutaqhimmalagahuaktait ihivriuqhinikkut ikajuutikhangit kivgaqtuutit. 
  • Tuhaqtitaulrarnatik, Nunavunmi Ihivriurnikkut Havagviat (NRI) tunihilimaittut trichinella-kut naunaiqhitikhanik kivgaqtuutikhanik. 
  • Inungnit pillahiutikhait taffumunga Nunavunmi Ihivriurnikkut Havagviat (NRI-kut) ihivriuqhiviat igluapautait Iqalungni Arviat, Igloolik, Kangiqliniq,  Iqaluktuuttiamillu kiklikhalik.   
  • Qaujihaijiit aquiniaqhimajut Nunavunmut 2020-mi uqaudjaujut kinguvaquplugit aquivikhangit ukuat Nunavut Kavamanga ukuallu Nunavunmi hamlangit piiqqatigiik pittailitingit aquitqujingidjutigijatik Nunavunmut. 

  

Maligaliqijikkut Havagvia

Apirhuutikhaqaruvin mighaagun apirhuivikkut hunanik, hivajaqtaaqtan Atiliurvik havagvik hivautikkut qaritaukkulluunniit titiqqilugu.

Ihuaqhaqhimajut kivgaqtuutikhait:

  • Talvanga Hivulliunmi, Maatsi 23, 2020 Apiqhuirviat umikhimaniaqtuq inungnut.
  • Talvanga Hivulliunmi, Maatsi 23, 2020 Maligakkut Atiliuqvia umikhimaniaqtuq inungnut.
  • Inuit huli pijaaqtait hulidjutikhat uqaqtigilugin uvani 867 975-6590 titiqqilugilluunniit qaritaujakkut @email.
  • Inuliqijikkut Ikajurutikkut havagutin aulahimmaaqtun. Havagvik umikhimaniaqtuq inungnun. Ilitturipkaidjutikhanik mighaagun ilvin naunaitkutingni, hivajadjavan havagvik hivautikkut uvani 867-975-6112 titiqqilugilluunniit qaritaujakkut uvani @email.
  • Apirhuivikkut atiliurvik hailihimaniaqtuq ikajurumaplugin inuit hivajautikkut qaritaukkulluunniit titirarutikkut. Atuqlugin hapkuat uqaqatigivikhakkut naunaitkutit ikajuqtaujaami.
    • Pidjutit ilaqaqqat ihuinaarnikkut inulrammikkulluunniit havagutikhanik, uqaqatigidjavan ihuinaarnikkut Atiliuqvik uvani 867 975-6101; @email.
    • Pidjutit ilaqaqqat inungni, ilagiiktuni nutaqqaniluunniit maligakkut havagutikhat hivajadjavin Inungnun Atiliuqvik  867 975-6102; @email.
    • Pidjutit ilaqaqqat inungni maliktitaunikkut, uqaqatigidjavan paliihimaujumi havagvia uvani 867 975-6103; @email.

 

Inuliqijikkut Havagvia

Ihuaqhaqhimajut kivgaqtuutikhait:

  • Nunalaani Ikajuuhialiqijikkut Havaktiit (CSSW) ilijauhimajut “Amigakhuutaujunut Hivajaktaujukhat” hamuuna. Kinaliqaak uqaqarigijumagumi CSSWmun hivajaqtaaqtut havangnaiqhimatillugu nampaanut nunamingni.
  • Inulirijikkut apiriyait tamaita Ikajuuhiakpaktut, Havakhanun Pivallialiurnikkut imaalu Ilagiiktunut Inuuhiringnaqtumik ikajuqhiqtauvaktunut havagviangnungauhuirlutik piqangitkumik ihuaqtauhimajumik qaitquidjutinik.
    • Tamarmik inuit ikajuqtaujumajut hivajaqujaujut naunaiqhijamingni takujauvikhamingnik ubluqhiutikkut ubluaniklu ikiglinahuarutikhanik inuugiakpallangittumik uttaqqiviinni.
  • Ikajuuhiaqtuliqijikkunni ikajuqtauvaktuq Iglulluaqaqtun akhuurhaqtaujun qaitqujaplutik avaliittumik qaivikhamingnun, apirujutun qarrititailipqulugin kitkun, (aippat nutaqqalluunniit).
    • Kinaliqaak inuk aanniaqtuq imaaluuniit aullaqhimajuqluuniit nunaminit (aanniaviliaqhimajuq havautituqtitaujuq ikajuqhiqtaujuq aanniarvingmi) hivajaqtakhaat ikajuuhialiqijikti havakti tamna havakti ihuaqhaijangani aggidjiluni sakharnik naliangnut nivvavingmut imaaluunniit kitup ilaruhivit aijakhaanik.

 

Ilinniaqtuliqijikkut Havagvia 

Ihuaqhaqhimajut kivgaqtuutikhait:

  • Akhuuqhaidjutikhani Inuqarnirni qaniklihuiqujauniq imaalu hiamittailinahuarutikhanik aanniarutip Qalagjuarniq COVID-19, Havagviat Ilinniaqtuliqijikkut ikiglijait havaktiinnait havagiaqaqtut havaguiqhimallalimaitut.

Umikhimajut/Taimaaqtihimajut/Nutqaqtihimajut hulidjutit:

  • Tamaita iliharviit nutaqqiqiviillu Nunavunmi umiktauhimajut pingahuni havainirni hivitunianik, aullaqtiqhutik Aippiut, Maatsi 17, 2020.

 

Pivalliajuliqijikkut Ingilrayuliqijikkullu Havagvia

Ihuaqhaqhimajut kivgaqtuutikhait:

  • Amigarnaqtukkut tukhirutit Akhaluutini laisighanik atiliurutiniklu havagutit havaktauniaqtun qaritaujakkut. Titiraqvigilugu @email hivajaqluguluunniit 1-888-975-5999.

Umikhimajut/Taimaaqtihimajut/Nutqaqtihimajut hulidjutit:

  • Atuqtauranginnaqtut Akhaluutit laisikhainnik imaalu atiliurutikhanik kivgatuutikhat taimaaqtitauhimallangniaqtut aullaqtirluni March 23mi.

 

Qulliq Alruyaktuqtunik Ikumatjutiit

QEC-kut havakhimmaaqtut piqaqtitilutik qajangnaittunik ihuaqtumiklu pauwaqautikhainnik Nunavummiunut imaalu tuniuqhailutik akiliqtuijunut havaktimingnullu nutaanik ilitturipkaidjutikhainnik.

Umikhimajut/Taimaaqtihimajut/Nutqaqtihimajut hulidjutit:

  • Akiliqtuiyunut Munarhiyunun Havagviangit umikhimaniaqtuq tuhaqtitauffaaqtinnata. Akiliqtakhanun qanuqtullu akiliqtaaqtaitigun takulutin QEC kut qaritaujakkuugutaannut.

  

Nunavummiut aanniaqtailinikkut tamapta munarijakhavut! Itqaumalutit: uaqpaklugik algakkit imaalu qaanngit hunavaluit, inuqarnirmi qaniglihuiqluhi, maliqalugit uqaudjiudjutait aanniaqtailinikkut havaktinin, imnaalu aihimalutit aanniaruvit.

 

Aallanun atqtillugu una makpivia

Una makpirvia ikajuutauva?

Quana uqaqvigijatin Nunavut Kavamanga 

Tujuqtailutin qajarnaktunik inmiluunniit naunaijautinik, taapkuningalu (kiqliqanggittut): social insurat nampainnik, anniviit, naunaijautaitlu aadla inuit, aanniaqtailirnirmunluunniit naunaijautinik.  Tujuinnaklugu naittumik naunaijautimik ihumagijarniq ihumaaluutigijarniqluunniit qanuqlu uqaqvigittaaqtarniq. Naunaittiarniaqtaqqut ihuatqiaq inungmik uqaqvigijarnik naunaittiariami naunaijautinik kiuttaagumiklu apikkuutirnut ihumagijarnikluunniit.